როგორ ავირიდოთ რაქიტი?
- რაქიტი არა მარტო პედიატრიული, ზოგადსამედიცინო და სოციალური პრობლემაც არის, რადგან სერიოზული შედეგების გამოწვევა შეუძლია:
- ავადობის მაღალი სიხშირე;
- იმუნიტეტის დაქვეითება;
- ინტერფერონის პროდუქციის შემცირება;
- კუნთთა ჰიპოტონია;
- ძვალ-სახსროვანი სისტემის დეფორმაციები.
ეს ყოველივე ხელს უწყობს ბავშვებთან სასუნთქი სისტემის ინფექციების გახშირებას, იწვევს ოსტეოპოროზს, ზრდის ჩამორჩენას, ძვლების დეფორმაციებს, კალციუმის, ფოსფორის, მაგნიუმის აბსორბციის (შეწოვის) დაქვეითებას, კბილების დაზიანებას, კარიესს, კუჭ-ნაწლვის მოტორიკის ცვლილებას, ბილიარული (ღვიძლის) ფუნქციის დარღვევას, ნერვული სისტემის ფუქნციის დარღვევას და ა.შ.
- რა მიიჩნევა რაქიტის განვითარების მთავარ მიზეზად?
- რაქიტის ერთ-ერთ მთავარ მიზეზად მიიჩნევა D ვიტამინის დეფიციტი, რომელიც განპირობებულია კანში მისი წარმოქმნის უკმარისობით. ასევე საკვებთან ერთად მისი მიწოდების შეფერხებით, ნაწლავში შეწოვის პროცესების დაქვეითებით და სხვა.
აშშ-სა და დიდ ბრიტანეთში დიდი ხნის დავიწყებული რაქიტი დაბრუნდა. ექსპერტებს მიაჩნიათ, რომ მისი აღორძინება უკავშირდება ორგანიზმის D ვიტამინით არასათანადო მომარაგებას. ძუძუთი კვების ისეთ შემთხვევაში, როდესაც D ვიტამინს დამატებით არ იღებდნენ, ყველა ბავშვს რაქიტი განუვითარდა.
- რა გზით ხვდება ორგანიზმში D ვიტამინი?
- რაქიტის დროს დიდი მნიშვნელობა აქვს D ვიტამინით უზრუნველყოფას პერორალური გზით (ანუ ამ ვიტამინით მდიდარი საკვების, ასევე თავად D ვიტამინის მიღებას). ამაზე ზრუნვა ორსულობის პერიოდშივე უნდა დაიწყოს.
თანამედროვე მონაცემებით, ორსულის კვება ზომიერად მრავალფეროვანი უნდა იყოს. განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება ცილოვანი ინგრედიენტების შემცველი (ცხოველური და მცენარეული) პროდუქტების ყოველდღიურ გამოყენებას.
ცხოველური პროდუქტებიდან ორსული უნდა იღებდეს ხორცს, თევზს, კვერცხს, ხაჭოს, ყველს, რძეს, ნადუღს, მაწონს, კეფირს.
მცენარეულიდან - პურს, კარტოფილს, ლობიოს, ბარდას, ბურღულეულს.
უმნიშვნელოვანესია ცხიმები - ნაღები, კარაქი, არაჟანი, კვერცხის გული, მცენარეული ზეთი.
ოპტიმალური რაციონი
ორსულის რაციონი ოპტიმალურად ითვლება, თუ შეიცავს:
- 100გ ცილას;
- 90-100გ ცხიმს;
- 400-500გ ნახშირწყლებს;
- ენერგეტიკული ღირებულება კი 2500-300 კკალ-ს აღწევს.
იგივე მოეთხოვება მეძუძური დედის რაციონს.
ორსულებისა და მეძუძური დედებისთვის მიზანშეწონილია ვიტამინებისა და მიკროელემენტების ნაკრების (პოლივიტამინების) მიღება ფიზიოლოგიური მოთხოვნილების გათვალისწინებით. ასევე გასათვალისწინებელია თანარსებული, ფონური დაავადებები. ნებისმიერი მედიკამენტის, მათ შორის - პოლვიტამინების მიღებაც კი პირად ექიმთან, ამ შემთხვევაში - გინეკოლოგთან უნდა შეთანხმდეს.
როდესაც ბავშვი არ ან ვერ იღებს D ვიტამინს საკვებთან ერთად თუ პრეპარატის სახით, ის არ არის დაზღვეული რაქიტის განვითარებისგან.
ყველაზე მეტ D ვიტამინს შეიცავს:
- ნაღების კარაქი;
- თევზის ქონი;
- კვერცხი (განსაკუთრებით - გული);
- ხიზილალა.
რაქიტის ასარიდებლად არანაკლებ მნიშვნელოვანია D ვიტამინის მიღების სხივური გზა ანუ ორგანიზმზე მზის სხივების ზემოქმედება. მათი დეფიციტისას კი კანში D ვიტამინის წარმოქმნა ითრგუნება, იბლოკება.
საქართველოს ბუნებრივი, ზომიერი კლიმატურ-გეოგრაფიული პირობები, მზიანი დღეების სიუხვე, რაქიტის პროფილაქტიკისთვის ძალზე ხელსაყრელია.
გაზაფხული-ზაფხულის სეზონი მაქსიმალურად უნდა გამოიყენოთ.
მშობლებო, უარს ნუ იტყვით ბუნების ამ საჩუქარზე, სწორად ორგანიზებული სრულფასოვანი კვებითა და მედიკამენტური ღონისძიებებით აარიდეთ თქვენს პატარას D ვიტამინის ნაკლებობით გამოწვეული დაავადებები.